De Grafheuvels en Urnenvelden in Baarle-Nassau, Alphen en Riel
De geschiedenis van twee eeuwen onderzoek
Bijdragen tot de studie van het Brabantse heem, 38
J.H. Verhagen
Stichting Brabants Heem, 1997
Een nieuw overzicht van het onderzoek van de grafheuvels en urnenvelden in Baarle-Nassau, Alphen en Riel.
Waar is dat nu voor nodig?
Bij de bestudering van de door Prosper Cuypers nagelaten oudheidkundige documentatie en van zijn correspondentie
bleek dat Hermans veel minder goed van de gebeurtenissen in West-Brabant op de hoogte was dan zijn stellige
uitspraken doen vermoeden. De vele, nooit eerder gepubliceerde gegevens die vooral in de papieren van Cuypers
te vinden zijn, maken het mogelijk de geschiedenis van het archeologisch onderzoek in dit gebied voor een groot
deel te reconstrueren.
Van verscheidene sites was de juiste ligging tot nu toe niet bekend. Door de verschillende, vaak vage en verspreid
voorkomende aanduidingen van bepaalde vindplaatsen te combineren en daarnaast gebruik te maken van de gegevens
van het kadaster en van eigentijdse kaarten, is het mogelijk gebleken een aantal van die plaatsen precies en andere
vrij nauwkeurig te lokaliseren. Het is ook duidelijk geworden dat enkele vindplaatsen die in deze eeuw werden ontdekt
in feite geen nieuwe aren, maar deel uitmaken van reeds in de achttiende of negentiende eeuw gedeeltelijk onderzochte complexen.
In de geschiedenis van het archeologisch onderzoek in de gemeenten Baarle/Nassau en Alphen en Riel kunnen globaal genomen
vier perioden worden onderscheiden:
- de laatste decennia van de achttiende eeuw.
- de jaren veertig van de negentiende eeuw.
- de jaren 1900 tot 1910.
- de periode van ongeveer 1930 tot heden.
Hierbij moet worden opgemerkt dat niet in alle perioden, in het gebied van elk van deze 3 dorpen archeologisch onderzoek werd verricht.
(Bovenstaande tekst komt van de inleiding van het boek)